Kortyzol – zobacz, jakie są funkcje tego hormonu, dlaczego czasami nam szkodzi i jak obniżyć jego poziom
Kortyzol to hormon, który posiada dwa oblicza. Może być zarówno naszym sprzymierzeńcem, jak i wrogiem. Powszechnie panuje opinia, że kortyzol jest zły i należy go bezwzględnie obniżać. Nie jest to prawdą – kortyzol jest nam potrzebny do funkcjonowania, naszym wrogiem są zaś zaburzenia jego wydzielania. Tak więc obniżanie poziomu tego hormonu ma sens tylko w określonych sytuacjach.
Funkcje kortyzolu
Najważniejszą funkcją kortyzolu jest podnoszenie poziomu glukozy we krwi w sytuacjach stresowych. Wraz z adrenaliną i testosteronem zaliczany jest do hormonów grupy – walcz lub uciekaj. Ponadto, w zdrowym organizmie kortyzol:
- pobudza procesy trawienne i metabolizm
- normuje poziom cukru we krwi
- stymuluje układ odpornościowy i prawidłową jego reakcję
- wpływa na nasilenie katabolizmu
- wpływa na zwiększenie lipolizy
- wpływa na gospodarkę wodno-elektrolitową zatrzymując sód i zwiększając wydalanie potasu
W prawidłowym rytmie dobowym kortyzol szczytową wartość osiąga w momencie wybudzenia ze snu. Dzięki niemu mamy rano energię by wstać i normalnie funkcjonować. W ciągu dnia pojawiają się jeszcze dwa momenty, w których jego poziom powinien delikatnie się zwiększyć i jest to koło godziny 13 oraz koło 18. Poziom kortyzolu w ciągu dnia powinien stopniowo spadać. Wieczorem zaś jego poziom powinien być najniższy dzięki czemu robimy się senni i bez problemu możemy zasnąć.
Przyczyny wzrostu kortyzolu
Sytuacja komplikuje się, kiedy natężenie bodźców stresowych przekracza możliwości przystosowawcze organizmu – dochodzi wtedy do wydzielania zbyt dużych ilości kortyzolu. Mechanizm ten powiązany jest najczęściej z prowadzonym trybem życia, a największy wpływ na zaburzenia wydzielania kortyzolu ma m.in.:
- siedzenie do późna przed komputerem lub telewizorem
- zbyt mała ilość snu
- brak czasu na relaks i regenerację
- zbyt restrykcyjna dieta
- zbyt duża ilość treningów lub treningi zbytnio obciążające organizm
Czytaj dalej na następnej stronie…